Moodswing through the telephone string
Ik word gek… knettergek van ongerustheid om Boyko. Ieder contactkanaal met zijn verre vaderland is afgesloten; hij negeert me systematisch. Wat is er in godsnaam mis? Ik ben bijna in staat om ter plekke poolshoogte te gaan nemen, een vliegticket te kopen voor een vlucht uit die gekmakende onzekerheid.
De tussenderegelsdoormededeling van Boyko dat hij professionele hulp nodig heeft maar hier verder NIETS over wil vertellen, blijft rondspoken. Want… krijgt hij wel de juiste ondersteuning? En zo ja… helpt het wel? Nu ik hem niet meer kan bereiken, kan ik niets meer voor hem doen. Of toch? Misschien is het juist nú de hoogste tijd om in actie te komen.
Ik bel GGZ. Eigenlijk vooral om mezelf gerust te stellen, maar ik krijg een dringend advies. Boyko zo snel mogelijk naar Nederland laten komen, omdat de behandelmogelijkheden hier veel beter zijn. Hij kan op korte termijn in therapie, met antidepressiva en al.
Ik bel met de assistente van onze huisarts en ze noteert Boyko alvast in ons gezinsdossier. Kennelijk weet iedereen de onrust in mijn stem op de juiste manier te interpreteren.
Nu alleen nog ‘eventjes’ Boyko naar Nederland halen. Het bed in de logeerkamer staat letterlijk en figuurlijk gespreid, maar 'de patiënt' zwijgt ons dood.
Bellen durf ik niet meer. Wie weet in wat voor stemming ik Boyko aan de lijn krijg, áls hij al opneemt. Maar die uitputtende cirkel van nietslapen-piekeren-maagkramp-nietslapen moet doorbroken worden. Godzijdank begrijpt Dick dat ook. Aan het eind van de ochtend belt hij het privételefoonnummer van Boyko’s ouderlijk huis. Pas na heel lang aanhouden wordt er opgenomen. Boyko’s moeder. In dat ene stugge welkomstwoordje “da” klinkt door dat ze niet begrijpt waarom 'dat gezin uit het verre Holland’ haar zoon zo nodig moet spreken. Misschien denkt ze wel dat wij een verkeerde invloed op hem hebben, nu het toch al zo slecht gaat, hij zich niet scheert, bijna niets eet, de godganse dag op zijn stretchbed zijn rug ligt door te zakken en wegzinkt in een diepe depressie.
“Boyko is er niet,” laat zijn moeder weten. Over twee uur kunnen we terugbellen.
Ik weet wel beter, de plek waar Boyko op dat moment verkeerde, was niet eens zo ver van huis: dromenland!
Na de lunch een tweede poging. En daar, over de speaker, is Boyko ineens dichtbij. En hij klinkt fan-tas-tisch monter.
“Hi Dick. Wat leuk om jou weer eens te spreken. Hoe gaat het met je? Heb je het druk met je werk? Met mij gaat het prima. Maakt Linda zich zorgen? Oh, dat is nergens voor nodig. Ik voel me uitstekend!”
Klinkt goed, gebaart Dick met een brede grijns. Maar ik ben niet overtuigd. Doodeng, dit toneelspel. Géén komedie, maar één grote, griezelige maskerade. Dit is veel te vrolijk en zeker niet echt!
Eén voordeel, Boyko lijkt aanspreekbaar. Dus wie weet slaag ik erin tot hem door te dringen en hem te laten beseffen dat hij misschien zo snel mogelijk naar Nederland moet komen.
Dacht ik! Want wat de confrontatie met supersnelle moodswings betekent, wordt me op pijnlijke wijze duidelijk. Niks geen uitbundige meelevendheid meer zodra ik de hoorn heb overgenomen.
“Waarom hebben wij het altijd over gevoel?” is de bijtende opening van Boyko, als ik zeg hoe blij ik ben dat hij zich kennelijk goed voelt. Hij klinkt minstens drie octaven lager dan zijn hemeljuichende toon van kort daarvoor. “Ik haat gevoel! Ik heb geen gevoel. Jij bent altijd zo emotioneel. Ik niet! En daar ben ik blij om, want emoties zijn negatief.”
Mijn opmerking dat er toch ook positieve gevoelens zijn, maakt hem nog bozer. “Ik weet niet waar je het over hebt!”
Hij heeft zich totaal nog niet georiënteerd op studiemogelijkheden in Nederland.
“Mag ik ZELF bepalen wanneer ik dat doe? Jaag me niet op!”
Wat ik ook zeg, ieder woord lijkt verkeerd te vallen.
Nu héb ik hem eindelijk aan de lijn en nóg hebben we geen contact. Hoe moet ik in vredesnaam nog tot hem doordringen als hij niet eens meer wil luisteren wat ik te zeggen heb?
“Ik weet hoe je er tegenop zag om voor lange tijd weer thuis te wonen. Ik wil je graag nog eens vertellen dat je welkom bent bij ons. Maar misschien moet je wel wat eerder komen? ”
Stilte. Om tegenargumenten te bedenken? Of om na te denken?
Hoe kan ik de depressieve spiraal waar Boyko is ingegleden, doorbreken? Ik erken dat hij, net als ieder ander, verantwoordelijkheid moet dragen voor zijn eigen leven. Maar soms kunnen mensen dat even tijdelijk niet en hebben ze een helpende hand nodig, die hen omhoog trekt uit dat alles opslorpend moeras. Ik wil Boyko zo graag die handreiking doen, maar hij grijpt zijn kansen niet.
Ik vrees omdat hij er niet toe in staat is.
“Herinner je je nog dat je me een tijdje terug zei dat je professionele hulp nodig hebt? Misschien is dat ook wel zo. In Nederland kan je die ondersteuning krijgen. Denk er maar rustig over na, ik wil alleen graag dat je dit weet.”
Duidelijk verkeerd. “Ik KRIJG hulp!”
Dat is totaal nieuw! “Oh? Waar? Van wie? Wanneer?” Mijn vragen vechten om voorrang.
“Van een dokter. Morgen. Maandag.”
“Morgen of maandag? Morgen is het vrijdag.”
“Praat niet tegen me alsof ik een idioot ben! Maandag. En verder wil ik er niets over zeggen. En jij mag er nooit naar vragen!”
Voor dit moment zijn we duidelijk uitgepraat.
“Fijn om even je stem gehoord te hebben. Ik hoop dat je een prettige dag hebt verder.”
“Ik hád een prettige dag, totdat jij me belde!”